Λευκωσίας, επαρχία

Διοικητική διαίρεση (2.727 τ. χλμ., 273.129κάτ. το 2001) της Κύπρου. Βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του νησιού. Στα ΒΔ βρέχεται από τον κόλπο της Μόρφου. Συνορεύει στα Β με την επαρχία Κερύνειας, στα Α με τις επαρχίες Αμμοχώστου και Λάρνακας, στα Ν με τις επαρχίες Λάρνακας και Λεμεσού και στα Δ με την επαρχία Πάφου. Είναι η μεγαλύτερη από τις έξι επαρχίες της Κύπρου και διαιρείται διοικητικά σε 7 δήμους και 97 κοινότητες. Πρωτεύουσα της επαρχίας είναι η πόλη Λευκωσία (βλ. λ.). Μετά την τουρκική εισβολή (1974), περίπου το 37% του εδάφους της περιήλθε στις τουρκικές δυνάμεις κατοχής και οι κάτοικοι των περιοχών αυτών μετέβησαν ως πρόσφυγες στις ελεύθερες περιοχές του νησιού. Στην ε.Λ. βρίσκεται το ορεινό συγκρότημα Τρόοδος, με μια λοφώδη περιοχή στις βόρειες πλαγιές, η πεδιάδα της Μεσαορίας στα Α και το λεκανοπέδιο της Μόρφου στα Δ. Το κλίμα είναι μεσογειακό, όπως γενικά σε ολόκληρο το νησί, με μερικές διακυμάνσεις ανάλογα με το υψόμετρο και την απόσταση από τις ακτές. Η οικονομία της επαρχίας βασίζεται κατά μεγάλο μέρος στη γεωργία. Στην εύφορη πεδιάδα της Μεσαορίας καλλιεργούνται ελιές, αμπέλια, οπωροφόρα, σιτηρά και λαχανικά. Η κτηνοτροφία είναι επίσης αξιόλογη. Εκτρέφονται πρόβατα, κατσίκες, αγελάδες, χοίροι και πουλερικά. Μετά την τουρκική εισβολή αναπτύχθηκε σημαντικά η βιομηχανία, κυρίως επεξεργασίας ειδών διατροφής και ποτοποιίας, καθώς και στους τομείς των έτοιμων ενδυμάτων, των επίπλων, των ελαστικών, των πλαστικών κ.ά.